Rodzaje umów o pracę w Szwajcarii

 

Umowa o pracę pociąga za sobą różne prawa i obowiązki, m.in. obowiązek świadczenia pracy, obowiązek wypłaty wynagrodzenia i świadczeń socjalnych. W Szwajcarii rozróżnia się następujące typy umów o pracę: indywidualne umowy o pracę, układy zbiorowe pracy oraz standardowe umowy o pracę. Czym się różnią i na czym polegają?

Indywidualne umowy o pracę

Indywidualne umowy o pracę reguluje prawa i obowiązki pracodawców i pracowników. Nie są one przedmiotem żadnych wymogów formalnych i mogą, za wyjątkiem umowy o naukę zawodu, być wynikiem porozumień ustnych. Oczywiście w interesie obu stron jest by umowa taka zawarta była jednak w formie pisemnej. Jednakże w przypadku dodatkowych regulacji, takich jak klauzula zakazu konkurencji czy sposobu wykonywania i wynagradzania nadgodzin istnieje wymóg zawierania ich na piśmie. Rozróżnia się także umowy ze względu na okres ich trwania. Podobnie jak w polskim prawie umowy mogą być zawarte na czas określony (umowa kończy się z datą ustaloną podczas jej zawierania) i nieokreślony (umowa kończy się wypowiedzeniem przez jedną ze stron). Jako indywidualna umowa o pracę traktowana jest także umowa, w wyniku której pracodawca zobowiązuje się do regularnego świadczenia pracy na rzecz pracodawcy w wymiarze godzinowym, na pół etatu lub w określone dni (praca w częściowym wymiarze godzin).

Układy zbiorowe pracy

Układy zbiorowe pracy są wypracowywane przez pracodawców (lub federacje pracodawców) i związki pracowników. W umowach tych zawarte są minimalne wymagania, które muszą być respektowane w indywidualnych umowach o pracę. A zatem wprowadzony został rodzaj jednostronnego ograniczenia polegającego na tym, że pracodawca może zatrudnić na warunkach korzystniejszych niż wskazane w układzie zbiorowym lecz nie może zaproponować warunków gorszych. Rozróżnia się układy zbiorowe obowiązujące całą konkretną branżę (tzw. sektorowe) oraz układy dotyczące wyłącznie pracodawców zrzeszonych w danym stowarzyszeniu zawodowym.

Standardowe umowy o pracę

Standardowe umowy o pracę są aktami prawnymi wydawanymi przez władze federalne lub władze danego kantonu. W przypadku powtarzających się cięć płac w sektorach, w których nie zostały zawarte układy zbiorowe pracy (np. rolnictwo lub usługi domowe), Konfederacja lub władze poszczególnych kantonów mogą wydać wzór standardowej umowy zawierający obowiązujące przepisy dotyczące płacy minimalnej, czasu pracy, świadczeń socjalnych i urlopu. Umowy te odnoszą się do całego sektora i podobnie jak w przypadku układów zbiorowych mogą być modyfikowane wyłącznie na korzyść pracownika.